پایگاه اطلاع رسانی انجمن بین المللی دراماتراپی ایران : زبان بدن و میمیک چهره : پیش از شروع این مقاله که پیرامون میمیک به رشته تحریر در میآورم بد نیست سری به لغت نامه ها بزنیم : در لغت نامه دهخدا میمیک. (فرانسوی، ص، اِ) حرکات نمایشی که نمایانگر اعمال و احساسات است. (از دایره المعارف کیه ). || هنرپیشه ای که اعمال و احساسات را بوسیله ٔ حرکات نمایش دهد. فرهنگ فارسی معین[ فر. ] ۱ – (ص نسب .) هنرپیشه ای که اعمال و احساسات را به وسیله حرکات نمایش دهد.۲ – (اِ.) فن تقلید و مجسم کردن اعمال و احساسات به وسیله حرکات (بدون تکلم ). فرهنگ فارسی عمید (اسم) [فرانسوی: mimique] (هنر) mimik حرکات و حالات چهرۀ هنرپیشه در هنگام بازی.
اما آگاهی از میمیک چهره به چه مفهوم است ؟
نتایج تحقیقاتی که در مجله Experimental Social Psychology منتشر شده است نشان میدهد که مذاکره کنندگانی که مشابه طرف مقابل خود صحبت میکنند و با کمی تلاش و کوشش حتی میتوان به نتایج بهتری یعنی حتی (۳۰ درصد) هم دست پیدا میکنند. این تحقیقات همچنین نشان میدهد که استفاده از میمیک مشابه طرف مقابل در ابتدای مذاکره، بیش از انتهای آن اثربخش است.
اما میمیک مشابه چیست؟
میمیک مشابه شامل احساسات، انتخاب واژگان و اصطلاحات مشابه فردی است که با او در حال صحبت یا حتی ارتباط ایمیلی میباشید. استفاده از رفتارهای مشابه با طرف مقابل در ارتباطات نوشتاری، میزان اعتماد طرفین را افزایش میدهد. مردم دوست دارند با شخصی ارتباط برقرار کنند که مشابه آنها رفتار میکند. قدرت بازاریابی میمیک مشابه تحقیقاتی که اخیرا روی ۱۲۹ مشتری MP3 Player انجام گرفته نشان میدهد که در صورتیکه فروشنده از میمیک مشابه مشتری استفاده کند، میزان فروش افزایش مییابد.
در این تحقیق نیمی از جامعه آماری با فروشندگانی که میمیک مشابه داشتند برخورد کردند. نتایج حاکی از این بود که ۷۹ درصد مشتریان گروه اول در نهایت محصول مورد نظر خود را خریداری کردند، در حالیکه درصد فروش موفق در گروه دوم تنها ۶۲ درصد بود. "همدلی" مهمترین عامل زمانیکه احساسات منفی بین دو طرف مذاکره کننده غالب میشود، معمولا دو طرف سعی میکنند تا بدون توجه به طرف مقابل، هر آنچه که در ذهن دارند به زبان بیاورند. {استفاده از میمیک مشابه میتواند تنش مذاکره را کاهش داده و از وقوع چنین حالتی جلوگیری کند. برای مثال زمانیکه مشتری به شما میگوید که به نظر من این محصول افتضاح است، به احتمال زیاد شما سعی خواهید کرد تا از محصول خودتان دفاع کرده و مشکلی که در ذهن مشتری است را حل کنید. ولی این کار نه تنها نتیجه مثبتی نخواهد داشت، بلکه باعث میشود تا مشتری فکر کند که شما اصلا به حرف های او گوش نکرده اید. قاعده میمیک مشابه به شما میگوید که به جای مقابله با مشتری ابتدا سعی کنید که جملات او را تکرار کنید. این کار باعث میشود تا مشتری حس کند که شما خیرخواه او هستید و تنها فروختن محصول تان دغدغه شما نیست. وقتی مشتری چنین حسی نسبت به شما پیدا میکند، قانع کردن او برای خرید محصول کار بسیار راحت تری است. اما شاید بد نباشد بدانید که ابزار کار بازیگر چیست ؟
ابزار کار بازیگر خود بازیگر است که این ابزار شامل :
بدن : برای نشان دادن حالات اون شخصیت نمایش که بهترین بدن را بازیگران هنر میم دارن.
بیان : برای رساندن مطالب به مخاطب که بهترین بیان و صدا را خوانندگان اُپرا دارن.
میمیک چهره : منظور از میمیک چهره نشان دادن اون حالات درونی انسان.
پس شما چه دانشجو چه کارمند و مدیر هر جا باشید و هر جا هستید باید با میمیک و اصول آن آشنا شوید تا بهتر خود را علم و مهارت هایتان را ارائه دهید.
اما برخی دستوالعمل ها:
در پوست صورت، ماهیچه های بسیار ظریفی وجود دارد. این ماهیچه ها تحت تاثیر عوامل عصبی به سرعت منقبض میشوند و پدیده میمیک صورت از همینجا ناشی میشود. میمیک صورت فارغ از فرهنگ و ملیت، یک زبان مشترک بین آدم هاست.
میمیک صورت احساسات درونی آدمها را نمایش میدهد. کلا” از بازیگرهایی که روی میمیک صورتشان مسلط هستند خوشمان میاید .خود من هم ترجیح میدهم به جای استفاده از دیالوگ های مستقیم ٬ از میمیک صورت پیام خودم را برسانم. میمیک صورت آسان ترین راه برای ابراز پیام است.
بزرگی گفته : هر کس آسان گرفتن زندگی را به من بیاموزد، بنده را بنده خود کرده
یک راهکار و گپی خودمانی :
لطفا رو به روی آینه عصبانیت – خندان – ناراحت – ناامید – متعجب – سوالی – تنفر – مرموز و … را انجام بدید و بعد به یک نفر این حالات صورت را نشان دهید و از او پرسش کنید که در کدام یک از آنها بیشتر موفق بودید.
آنهایی را که دچار ضعف شده بودید را بیشتر تمرین کنید. پانتومیم به یه بدن آماده احتیاج داره آماده از لحاظ اینکه هر حالتی که بخوای باهاش نشون بدی به قول استاد خودمون مثل خمیر باشید وقتی انداختنتون رو صحنه سریع شکل بگیری.
برای این کار لازمه یه سری نرمش بدنی انجام بدی یه کتاب از آقای خمسه تو بازار راجع به همین سبک موجود است آموزش پانتومیم نوشته مارک اشتولزنبرگ و ترجمه علیرضا خمسه از نشر قطره دررابطه با این موضوع یعنی پانتومیم. بازیگران این هنر چون دیالوگ ندارن تمامی حالات و دیالوگ رو با بدن نشان میدهند و صورت آنها اغلب سفید رنگ هست به دلیل اینکه هیچ حالتی رو توی صورت نباید مشخص کنند مثال : همون اخم. و این حالت را باید با بدن نشان بدهند.
ما کلا سه نوع بازیگر داریم : اول – حسی، دوم – ادراکی، سوم- کاراکتر
*اول) بازیگران حسی، بازیگرانی هستند که از طریق حس به نقش خودشون میرسن. برای مثال: در نمایش هایی به سبک رئالیسم ما باید طبیعی باشیم. رئال در معنای اصلی یعنی واقعی و رئالیسم یعنی واقعیت. ما در تمامی اینگونه نمایشها باید واقعی جلوه کنیم بجز قتل که از چشم سوم خود استفاده میکنیم. پس این بازیگران با ۱۰۰% حس بروی صحنه میروند.
*دوم) اما بازیگران ادراکی، بازیگرانی هستند که از مطالعه و تحقیق به نقش خود میرسند بطور مثال : به ما نقش یک دیوانه را میدهند ولی ما از نوع رفتار و کار روزمره اون هیچ اطلاعی نداریم برای همین ما برای دیدن چنین آدم هایی برای الگوی بازی. (نه تقلید بلکه الگو ) به یکی از مراکز توانبخشی میرویم و از رفتار آنها برای باز الگو میگیریم با استفاده از دید خود و همزاد پنداری .پس این گونه بازیگران با ۱۰۰% مطالعه بروی صحنه میروند که این نمونه کارها در سبک " اپیک " که خالق این سبک آقای برتولد برشت هست استفاده میشود.
*سوم) بازیگران کاراکتر این بازیگران از ۵۰% حس و ۵۰% ادراک استفاده میکنند و بروی صحنه میروند که این نوع بازیگران جز بهترین بازیگران میشوند ماهم تلاش مان برای این است که شما کاراکتر شوید.
ما سه چیز را در نمایش مهم میدانیم به قرار زیر :
۱- ریتم.۲- تمپو. ۳- مونوتم.
این سه اصل معمولا در نمایش برای بازیگر اتفاق میافتد که گزینه اول هم در بیان هست و هم در کلام که توضیح میدم.
۱- ریتم برای کلام اینگونه توصیف میشود که وقتی ما کلمات رو سریع بیان کنیم و شنوده یا مخاطب متوجه گفتار ما نشود میگوییم ریتم کلامی تند شده و بلعکس.
در حرکت وقتی بطور مثال : تند راه بریم و حرکت دست تند بشه و …. اصطلاحا میگن "ریتمت تند شده و بلعکس". هر چیزی "نورمالش" خوبه.
۲- تمپو بر دو نوع تمپ تند و تمپ کند. معنای حقیقی تمپ یعنی هیجانات درونی هر انسان. مثال واضحش اینه که ما یک جمله رو واسه کی با آب و تاپ تعریف کنیم. و بلعکس یک جمله رو معمولی و بی حال گفتن رو میگن تمپ کند.
۳- مونوتم، هم برای کلام و هم برای حرکت روی صحنه است. ما اگر روی صحنه تمامی جملات رو به یک شکل بیان کنیم مثل کتاب خواندن میشود و این خیلی خسته کننده است که به این ضعف میگن مونوتوم. ما باید کلام خود را مانند یک "موج سینوسی" در نظر بگیریم یعنی اوج و فرود در کلام باید زیاد باشد.
که این امر نیاز به شناخت دقیق نمایش دارد و درست تکیه و تاکید گذاشتن روی جملات است .در حرکت هم این موضوع مونوتون وجود دارد برای مثال : وقتی میخوام در نمایش من رو بگم با دو دست بگم من. و بعد با دو دست بگم شما. یا دستمو بعد بگیرم رو به آسمون بگم خدایا.
{ پس در نمایش ها ما با ید فیگور زیبایی داشته باشیم و دائم فیگور زیبایی برای بازی مان خلق کنیم. برای مثال اگر بخواهند از شما ۲۰ تا عکس بگیرند باید هر بار یک فیگور بگیرید}. اما در کنار این سه نکته مهم دیگری هم هست که ما به آن تنش میگوییم.
اما تنش چیست ؟
تنش، نه تنها کمکی به بازیگری که روی صحنه است نمیکنه، بلکه یکی از دشمنان مطلق اوست. تنش عمدتا حاصل وابستگی و توجه زیاد به کلمات نمایشنامه است. حاصل فراموش کردن این اصل است که در واقع مکان و رویداد نمایشنامه را میسازند، نه کلمات.
وقتی به کلمات توجه دارید معنی اش این است که عمدتا نگران خودتان هستید. این احساس نگرانی مانع میشود که بر روی صحنه، در گفتار و رویداد، صادق و صمیمی باشید و در نتیجه آن توجه تماشاگر را از دست میدهید. اما هنگامی که توجه خود را بر رویداد متمرکز کنید، تنش کاهش مییابد. وقتی احساس میکنید که تنش داره به سراغ تان میآید، محل تنش را مشخص کرده و با دقت فشار را از روی آن بردارید. اصل در به کار بردن عضلات آن است که فقط عضلاتی را که به ان احتیاج دارید به کار برید.
باید در آنچه که میکنید و آنچه که میگوئید صادق باشید. این صداقت را در درون خود حس کنید. مهمترین چیز برای بازیگر این است که صداقت خود را حس کند.
یک تمرین ساده : تمام بدن خود را به جز یک دست شل کنید. تما تنش را روی یک دست بگزارید و در چنین حالتی بنشینید و بلند شوید کنترل اعضای بدن اصلی قبل از هر چیز باید به معیارهای خود دست یافته و بدن خود را بشناسید. کنترل اعضا باید بطور موضعی انجام شود. بعنوان بازیگر باید بیاموزید که آنقدر با اعضای کنترل شده به سر برید تا وقتی که بدون فکر کردن به آن، این کنترل را انجام دهید.
به عنوان بازیگری که برای ایفای نقش های متفاوت به سراغتان میآیند، باید باموزیم که اعضای بدن خودتان را کنترل کنید تا بتوانید حرکاتی را که به آن عادت ندارید انجام داده، توانائی راه رفتن به اشکال متفاوت را، که مربوط به شخص بازی میشود، در خود به وجود آورید.
روش انجام این کار آن است که بعضی از اعضای بدن خود را با وضعیت متفاوتی در نظر بگیرید. مثلا زانوئی که خم نمیشود یا پشتی که خمیده است و عضو مورد نظر و عضلاتی که آن غضو را حمایت میکند را حمایت و کنترل میکنند مشخص کنید.
یک تمرین ساده : زانوی خود را به وضعی در آورید که خم نمیشود. این زانوی خشک شده را به وضعی کنترل کنید که نگذارید هیچ عضو دیگری از بدن شما سفت و خشک شود.
۱- با این زانو خشک شده در اتاق قدم بزنید. ۲- با آن از پله بالا بروید. ۳- با آن لباس بپوشید. ۴- با آن رژه بروید. ۵- با آن برقصید. ۶- با آن زندگی کنید.
اگر هر روز چند ساعت این تمرین را انجام دهید، قادر خواید بود که کنترل عضلانی لازم را برای ایفای نقش شخصی که زانوهایش خم نمیشود به دست آورید. توجه داشته باشید این ویژگی به سایر اعضای بدن تان سرایت نکند و دیگر حرکات جسمی شما را تحت تاثیر قرار ندهد.
یک تمرین ساده : با استفاده از دو انگشت دست راست خود و مستقیم نگه داشتن انگشتان دوم و سوم یه شکلی که گوئی این دو انگشت صدمه دیده و آنها گچ گرفته اید، تمرین های زیر را انجام دهید.
این تمرین توانائی مشخص کردن اندامهائی را که در یک کنترل عضلانی مورد استفاده قرار میگیرند، به شما میدهد. مثل کنترل مفصل ران یا پشت. این خود شما هستید که باید قانع شوید که آنچه انجام میدهید حقیقی است. شما باید بیاموزید که با این حالت استثنایی که برای بدن خود به وجود آورده اید، هم بطور مداوم تمرین کنید و هم آن بعد از تمرین فراموش کنید.
کنترل عضلات باید به طبیعت ثانوی شما در آید، به گونه ای که نسبت به آن خودآگاه باشید کنترل بدن و صدای تان به خود شما مربوط میشود .خود را به بازیگری واقعی تبدیل کردن کار دشواری است.
انجمن بین المللی دراماتراپی ایران
Iranian Psychodrama and Drama Therapy Association
DTCI (Drama therapy center of IRAN)
مرکزی غیر دولتی و خصوصی است که عضو موسس اتحادیه جهانی دراماتراپی WADTh است.
این مجموعه مرکزی تخصصی، آموزشی، توانمند سازی و مهارتی است.
تمامی خدمات و محصولات این سایت، حسب مورد دارای مجوزهای لازم از مراجع مربوطه میباشند و فعالیت های این سایت تابع قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران است.